440.000 steentjes van de Regent met de hand verwijderd en nieuwe geplaatst; vervangen gevel woontoren is monsterklus

Artikel via: Eindhovens Dagblad
17 januari 2023

EINDHOVEN – De 440.000 bakstenen van de hele gevel van de Eindhovense woontoren de Regent worden komend jaar met de hand verwijderd. Daarna kunnen de nieuwe, vervangende stenen weer één voor één opgemetseld worden.

Samen met enkele gespecialiseerde onderaannemers hebben de mensen van het Nuenense bouwbedrijf BanBouw heel wat ‘uitdagingen’ van de klus getackeld, vertellen projectleider Jan Vullings en uitvoerder Wilbert Maas in het complex op de hoek Emmasingel-Willemstraat. ,,Maar dat is ook de charme van zo’n grote klus.”

De Regent werd in 1999 als hoogste toren van Eindhoven gebouwd door bouwbedrijf Pennings (uit Rosmalen, nu onderdeel van het grote concern BAM). Enkele jaren geleden bleek dat er stenen loslieten uit de gemetselde muren. De vereniging van eigenaren (vve) stelt dat bij de bouw fouten zijn gemaakt. De vve wil daarom via een rechtszaak de kosten, zo’n 7 miljoen euro, verhalen op de oorspronkelijke aannemer. Nu draaien de ongeveer honderd bewoners en andere eigenaren op voor tussen de 57.000 en 127.000 euro per woning. Pennings heeft de claim afgewezen.

BanBouw gaat het zogenaamde buitenblad van de woontoren herstellen. Over de oorzaken van de problemen laten Vullings en Maas zich niet uit.

Bakstenen muren op stalen geveldragers

De bakstenen muur van 96 meter hoogte staat niet gewoon op de fundering. Dan zouden de krachten op de vele lagen stenen enorm zijn. Die stenen krimpen en zetten uiteen in nat, koud en warm weer. Daarom worden steeds stukken van de gevel gemetseld op in de betonnen binnenmuur bevestigde stalen richels. Per twee verdiepingen zit er zo’n geveldrager.

Onder die zogenaamde lateien zit een opening, zodat de muur er onder naar de bovenkant uit kan zetten. Waarschijnlijk is het hier misgegaan met de gevel van de Regent. Uit het onderzoek van de vve bleek dat die zogenaamde dilatatievoeg te klein was. De uitzettende stenen gingen dus bol staan en er sprongen stukken vanaf.

BanBouw garandeert dat de problemen niet terugkomen

De vereniging van eigenaren van de Regent heeft gekozen voor de meest vergaande oplossing: het metselwerk van de hele gevel, alle vier de zijden, wordt vervangen door vergelijkbare bakstenen, om de uitstraling van hun eigendom te behouden. Het is aan BanBouw om de eigenaren voldoende garanties te geven dat de problemen met de bakstenen niet terugkeren. ,,Daarom gaan we alles heel zorgvuldig doen en ook alles goed vastleggen”, aldus Maas.

De eerste hobbel die BanBouw moest nemen was het vinden van de juiste stenen. De donkere van bijvoorbeeld de oostgevel waren nog gewoon te koop. Nou ja, gewoon, er zit een levertijd van 25 weken op. De witte waren echter niet meer in productie. Gelukkig kan de leverancier van de zwarte stenen eenzelfde soort maar dan van lichte kleur leveren.

Als de bakstenen eraf komen, komt het isolatiema­te­ri­aal vrij te hangen. Dus moesten we iets bedenken om te voorkomen dat het in Woensel terecht komt.

Wilbert Maas, Uitvoerder BanBouw

Vervolgens kwam de vraag hoe je dit varkentje gaat wassen. Slopersbedrijf M. Heezen uit Eindhoven gaat de 440.000 oude stenen van boven naar beneden, per twee verdiepingen, slopen en afvoeren, Ze worden hergebruikt als granulaat. Maar als de stenen eraf gaan, dan komt het isolatiemateriaal vrij te hangen. ,,Dus moesten we iets bedenken om te voorkomen dat het in Woensel terecht komt door de wind”, zegt Maas. Samen hebben de twee een pin gezocht die én het isolatiemateriaal én de bakstenen aan de betonnen binnenmuur fixeert. Vervolgens gaat de metselaar aan de slag, handmatig, direct op de geveldrager.

Acht hefsteigers op joekels van stalen balken

De grootste puzzel was hoe je de verschillende delen van de klus zo organiseert dat iedereen door kan werken. Belangrijk daarbij zijn de acht hefsteigers die geplaatst zijn. Ze hebben één of twee pilaren waar ze op rusten en waarlangs ze met behulp van een elektromotor naar boven en beneden schuiven. Die pijlers kunnen echter niet op het dak van de aanbouw staan, die kan dat niet hebben. En dus is er op de begane grond een enorme constructie met joekels van stalen balken gebouwd zodat er voldoende draagkracht is.

De hefsteigers hebben een platform waar je materiaal op kunt aan- en afvoeren. En waarop de bouwvakkers kunnen werken. Maar per gevel kun je maar één klus tegelijk doen. Dus begint het slopersbedrijf op de eerste van de acht steigers. Is de sloper klaar met de eerste gevel, dan schuift hij door naar de tweede en kan BanBouw aan de slag met het opnieuw monteren van de geveldragers. Daarna volgt de metselaar en als laatste het onderhoud en reparatie van de kozijnen.

Zo hopt het hele circus achter elkaar door steeds naar de volgende steiger, alles volgens een strikte planning. Zit de eerste ronde er op, dan gaat de steiger twee verdiepingen omlaag. ,,Als dat treintje eenmaal loopt, weten we ook hoe lang alles precies gaat duren. We denken nu aan anderhalf jaar”, aldus Vullings.

Een andere ‘uitdaging’ is het waarborgen van de veiligheid, zegt Maas. Risico’s zijn er te over. Bakstenen kunnen bij de sloop of het metselen tegen de ramen van de flats, op bewoners die net naar binnen gaan of op straat terechtkomen. ,,De sloop gaat dus ook niet van boem, boem met de hydraulische hamer, maar met kleine handzame hakhamers”, zegt Vullings. Verder worden de stalen containers die rond de Regent de bewoners beschermen, nog eens versterkt. De straat, stoep en omgeving zijn afgesloten, net als het bouwterrein.

En voor personeel gelden strikte regels. ,,Niemand gaat hier even van steiger naar steiger oversteken. En bij windkracht 7 wordt er niet gewerkt, dan is het te gevaarlijk. We hebben er zelfs een windmeter voor aangeschaft. De veiligheid staat bij dit project echt op nummer één”, aldus Maas. Ook mogen de hefsteigers niet te zwaar worden belast.

Ook een Dixie op de hefsteiger

Daarbij is ook het personeel én de Dixie, het mobiele toilet dat op de steiger staat, meegerekend. ,,Want als je met een man of vier boven bent en één moet er plassen, ben je twintig minuten bezig om op en neer te gaan. Want de steiger heeft een snelheid van 9 meter per minuut. En de rest kan dan niks doen”, zet Vullings uiteen.

De komende drie weken worden de steigers opgebouwd; de Willemstraat is in die tijd afgesloten. Daarvoor worden nog twee grotere kranen ingehuurd. Daarna begint de sloop en volgt de rest. Als de werkzaamheden lager komen, kan de veiligheidszone ook kleiner worden. De valhoek van vallend gesteente is dan ook kleiner.

Lees het originele artikel op de website van Eindhovens Dagblad via deze link
Artikel en foto’s door Michel Teeuwen

Wil jij ook werken aan een project als De Regent als bijvoorbeeld uitvoerder, timmerman of projectadministrateur? Bekijk dan eens onze vacatures!